Το υπουργείο κατέθεσε πρόταση για νέο νόμο-πλαίσιο για τα πανεπιστήμια για άλλη μια φορά, σε μια περίοδο προεκλογική όπου, δυστυχώς, η συζήτηση δεν θα γίνει με όρους συναίνεσης και έντιμων συμβιβασμών, αλλά για να χαϊδέψει αυτιά ένθεν και ένθεν. Ο,τι χειρότερο, δηλαδή, για το ελληνικό δημόσιο πανεπιστήμιο. Οι όποιες φωνές μέτρου και ορθολογισμού θα χαθούν στη σκόνη μιας άγονης αντιπαράθεσης με όρους παρελθόντος, ενώ η συζήτηση πρέπει να γίνει για το μέλλον. Δυστυχώς, το μεγαλύτερο μέρος της όποιας συζήτησης θα επικεντρωθεί στο μοντέλο διοίκησης. Η μηχανιστική μεταφορά μοντέλων από το εξωτερικό, όπου υπάρχει άλλη κουλτούρα και παράδοση, μπορεί να λειτουργήσει αρνητικά αν δεν γίνουν οι κατάλληλες αλλαγές.
Προσωπικά πιστεύω ότι χρειάζεται ένα μοντέλο διοίκησης με Σύγκλητο, πρύτανη και συμβούλιο ιδρύματος, με σαφείς αρμοδιότητες και θεσμικά αντίβαρα. Η Σύγκλητος και ο πρύτανης έχουν την πλήρη ευθύνη των ακαδημαϊκών και οικονομικών θεμάτων και της καθημερινότητας. Βέβαια χρειάζεται και ένα πρυτανικό συμβούλιο καθώς και ένα στέλεχος υψηλών προσόντων σε ρόλο εκτελεστικού διευθυντή.
Από την άλλη μεριά, το συμβούλιο ιδρύματος θα αναλάβει τη στρατηγική ανάπτυξη του πανεπιστημίου, την προσέλκυση χορηγιών, την εξωστρέφεια, τη διεθνοποίηση και τη σύνδεση με τις παραγωγικές δυνάμεις.
Προφανώς, ο πρύτανης θα εκλέγεται με καθολική ψηφοφορία και θα πλαισιώνεται από αντιπρυτάνεις. Θα μπορεί η Σύγκλητος με ενισχυμένη πλειοψηφία 2/3 και σύμφωνη γνώμη του συμβουλίου ιδρύματος, πάλι με ενισχυμένη πλειοψηφία 2/3, να παύει πρύτανη, αντιπρύτανη, κοσμήτορα και πρόεδρο. Δεν μπορεί ο πρύτανης, ο αντιπρύτανης, ο κοσμήτορας και ο πρόεδρος να μην είναι υπόλογοι σε κάποιο όργανο. Αυτό είναι στοιχειώδης λειτουργία ελέγχου και δημοκρατίας.
Η όποια παρέμβαση στη λειτουργία των φοιτητικών παρατάξεων δεν έχει νόημα όταν η συμμετοχή είναι τόσο μικρή και θα δώσει μόνο την ευκαιρία για εντάσεις. Από τις ανακοινώσεις του υπουργείου, αναμφίβολα, προκύπτουν μια σειρά από σημαντικές πρωτοβουλίες που τις χρειάζονται τα ελληνικά δημόσια πανεπιστήμια, αλλά, δυστυχώς, θα χαθούν και δεν θα συζητηθούν μέσα στην άγονη αντιπαράθεση που θα ανοίξει με έντονα στοιχεία λαϊκισμού και διχασμού. Το βασικό ερώτημα, όμως, θα παραμένει. Πόσα πανεπιστήμια χρειάζεται η χώρα για τα οποία μπορεί να εξασφαλίσει επαρκή χρηματοδότηση και σε πόσους φοιτητές έχει τη δυνατότητα να προσφέρει ποιοτικές σπουδές και φοιτητική μέριμνα, καθώς και τι παρεμβάσεις χρειάζεται να γίνουν ενδιάμεσα του λυκείου και του πανεπιστημίου. Όσο δεν δίνονται απαντήσεις σε αυτό το ερώτημα, το δημόσιο πανεπιστήμιο θα ταλαιπωρείται και το μέλλον του θα γίνεται ολοένα και πιο γκρίζο.
* Ο κ. Χρήστος Μπούρας είναι πρύτανης του Πανεπιστημίου Πατρών.
—
Πηγή άρθρου: kathimerini.gr