Στην πολιτική δεν υπάρχουν ίσες αποστάσεις μεταξύ των κομμάτων. Ούτε ίσες ούτε σταθερές. Οι αποστάσεις ενός κόμματος από τα άλλα τροποποιούνται και καθορίζονται από τις μεταβαλλόμενες πολιτικές συνθήκες, τη θέση του στην κυβέρνηση ή στη αντιπολίτευση, τον προγραμματικό του λόγο, τις πολιτικές επιλογές των άλλων κομμάτων.

Ένα κόμμα που βρίσκεται στην αντιπολίτευση δεν μπορεί παρά να έχει ως κύρια αποστολή την άσκηση αντιπολίτευσης στην κυβέρνηση. Το γεγονός αυτό αναπόφευκτα αυξάνει την απόστασή του από τα κυβερνώντα κόμματα. Πολύ περισσότερο όταν το «χωρίζει άβυσσος» από την ασκούμενη κυβερνητική πολιτική. Αυτό όμως δεν σημαίνει προσχώρηση στον λαϊκισμό του «όχι σε όλα» σε βάρος της υπευθυνότητας και της γλώσσας της αλήθειας που πρέπει να χαρακτηρίζουν ένα σύγχρονο δημοκρατικό κόμμα. Ούτε σημαμαίνει αναγκαστική πρόσδεση σε άλλα αντιπολιτευτικά κόμματα στο όνομα της αντιπολίτευσης. Γι’ αυτό και η επίκληση των ίσων αποστάσεων, είτε ως άλλοθι είτε ως μομφή, είναι προσχηματική.

Όμως, η αναγκαία πολιτική αυτονομία που πρέπει να διακρίνει κάθε κόμμα, δεν προέρχεται τόσο από τη στάση του απέναντι στα άλλα κόμματα, όσο από τον δικό του προγραμματικό λόγο και από τη συνέπεια που τον υπηρετεί. Το πρόγραμμα κάθε κόμματος είναι που το οριοθετεί απέναντι στα άλλα κόμματα, και με βάση το πρόγραμμα αυτό και τις πολιτικές που απορρέουν, θα πρέπει να συμφωνεί ή να διαφωνεί με τις θέσεις των άλλων κομμάτων στα «μικρά» και στα «μεγάλα» θέματα της πολιτικής. Μόνο έτσι δεν θα κινδυνεύει να χαρακτηρίζεται ποτέ ουρά του ενός και ποτέ του άλλου, και μόνο έτσι δεν θα εξαναγκάζεται σε τακτικισμούς και συμψηφισμούς που θολώνουν το ιδεολογικοπολιτικό του στίγμα και υποσκάπτουν τις στρατηγικές του επιδιώξεις.

Ένα κόμμα όμως για να ασκεί προγραμματική πολιτική με συνέπεια και συνέχεια, θα πρέπει να διαθέτει, εκτός από επεξεργασμένο πρόγραμμα, δημοκρατική οργάνωση και λειτουργία, ώστε να παράγει συλλογικά την πολιτική του εξασφαλίζοντας με τον τρόπο αυτό, όχι μόνο την αυτονομία του, αλλά και τη γόνιμη συνύπαρξη πλειοψηφικών και μειοψηφικών απόψεων.  Για όλους αυτούς του λόγους η δημιουργία ενός ενιαίου φορέα της Δημοκρατικής Προοδευτικής Παράταξης μέσα από ένα ανοιχτό προς όλους συνέδριο, που έχει ήδη αποφασίσει η Δημοκρατική Συμπαράταξη για το 2017, καθίσταται μέρα με την ημέρα, όλο και πιο επιτακτική.

‘Αρθρο στα “ΝΕΑ”

Αθήνα 2/12/2016

Ο Γιάννης Τούντας είναι Καθηγητής Ιατρικής, Μέλος της Συντονιστικής Γραμματείας των Κινήσεων Πολιτών για τη Σοσιαλδημοκρατία & του Κεντρικού Συντονιστικού Συμβουλίου της Δημοκρατικής Συμπαράταξης