Η διόγκωση του ιδιωτικού χρέους στην Ελλάδα έχει φτάσει πλέον σε οριακό σημείο και αποτελεί μείζον πρόβλημα της ελληνικής οικονομίας και κοινωνίας και βραδυφλεγή βόμβα στα θεμέλια του τραπεζικού συστήματος που προφανώς επηρεάζει και την ασφάλεια των καταθέσεων.
Σήμερα στην Ελλάδα τα κόκκινα δάνεια ανέρχονται σε 110 δισεκ ευρώ με το 60% του συνόλου να αποτελείται από κόκκινα επιχειρηματικά δάνεια που συνεχίζουν να αυξάνονται, καθώς η επιστροφή στην ύφεση και η καθυστέρηση της αξιολόγησης σκιάζουν την ελληνική οικονομία και δεν επιτρέπουν την επανεκκίνηση των ρυθμίσεων χρεών, ενώ αντίθετα προκαλούν «ξανακοκκίνισμα» ρυθμισμένων δανείων.
Η μέχρι σήμερα εμπειρία έχει δείξει ότι οι συμβατικές λύσεις με τις διευκολύνσεις των ρυθμίσεων που εφαρμόστηκαν από τα εγχώρια τραπεζικά ιδρύματα, δεν είναι βιώσιμες, καθώς η κρίση έχει μεγάλη ένταση και διάρκεια και το ύψος κάθε δανείου αυξάνεται με τη συσσώρευση τόκων. Σήμερα δε, λύσεις μαζικής πώλησης θα προκαλούσαν όπως εκτιμάται πρόσθετες σοβαρές παρενέργειες στην πραγματική οικονομία, στην κοινωνία, στην αγορά ακινήτων, ακόμη και στις ίδιες τις τράπεζες.
Το πρόβλημα επιτείνεται από τις καθυστερήσεις για την έγκριση των απαιτούμενων θεσμικών ρυθμίσεων όπως είναι ο εξωδικαστικός συμβιβασμός και η διαχείριση των επισφαλειών που οδηγούν τους δανειολήπτες να αναβάλλουν τη διευθέτηση των υποχρεώσεων τους. Ο προτεινόμενος βέβαια εξωδικαστικός συμβιβασμός θα πρέπει να απλοποιηθεί και να καλύπτει το μεγαλύτερο δυνατό αριθμό δανειοληπτών και όχι κυρίως μεγάλες επιχειρήσεις με τους πολλούς πιστωτές η κάθε μία.
Δεν υπάρχουν άλλα περιθώρια για καθυστερήσεις, πρακτική με την οποία πορεύεται η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ σε όλους τους τομείς. Από την αξιολόγηση μέχρι τα κόκκινα δάνεια και από τις ιδιωτικοποιήσεις μέχρι την αξιοποίηση των λιμναζόντων πόρων του ΕΣΠΑ, ιδαίτερα στο τμήμα του που αφορά την επιχειρηματικότητα και την ανταγωνιστικότητα.
Η διαιώνιση του προβλήματος των κόκκινων δανείων δημιουργεί νέες αδικίες στερώντας ευκαιρίες νέων χρηματοδοτήσεων, αφού δεν υπάρχει τραπεζικό σύστημα ικανό να χορηγεί νέα δάνεια. Η δημιουργία ενός ειδικού μηχανισμού διαχείρισης κόκκινων επιχειρηματικών δανείων με εργαλεία ρυθμίσεων, προσέλκυσης επενδυτών και ανασυγκρότησης των επιχειρήσεων που εντάσσονται σε αυτόν είναι μια θετική πρόταση της Ομάδας Εργασίας της ΔηΣυ.
Σε κάθε λύση θα πρέπει βέβαια να λαμβάνεται υπόψη ο ηθικός κίνδυνος, με τρόπο ώστε, αφενός, να προστατεύονται οι συνεπείς επιχειρηματίες και επαγγελματίες και οι πραγματικά αδύνατοι που επλήγησαν υπέρμετρα από την κρίση και, αφετέρου, να μην επιβραβεύονται οι φοροφυγάδες, επιβαρύνοντας τους συνεπείς δανειολήπτες, ούτε να προσφέρονται κίνητρα σε καταχρηστικές συμπεριφορές, με κίνδυνο τη δημιουργία νέων στρατιών κακοπληρωτών. Η δέσμη προτάσεων της Ομάδας Εργασίας της Δημοκρατικής Συμπαράταξης αποτελεί ένα ρεαλιστικό πλαίσιο για την επίλυση του προβλήματος.
Γενικότερα, είναι γνωστά τα καταστροφικά αποτελέσματα της παρατεταμένης οικονομικής κρίσης στην οποία είναι βυθισμένη η Ελλάδα τα τελευταία χρόνια με την πρωτοφανή μείωση του ΑΕΠ, τη μεγάλη αύξηση της ανεργίας, τα προβλήματα στην πραγματική οικονομία και στο τραπεζικό σύστημα, την όξυνση του φαινομένου της φυγής στο εξωτερικό επιχειρήσεων, κεφαλαίων, αλλά και πολύτιμων ανθρώπινων πόρων, της νέας γενιάς.
Η ριζική αντιμετώπιση των αιτίων στα προβλήματα αυτά βρίσκεται στις συνολικές προτάσεις της Δημοκρατικής Συμπαράταξης, με ένα πλαίσιο πολιτικών που χρειάζεται η Ελλάδα στην οικονομία και την ανάπτυξη και ένα επενδυτικό μπουμ στο παραγωγικό μας σύστημα, με την άρση της αβεβαιότητας, τη βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος, τον περιορισμό της υπερφορολόγησης και την ενίσχυση της καινοτόμου, υγιούς και εξωστρεφούς επιχειρηματικότητας. Οι προτάσεις αυτές αποτελούν μέρος του υπό διαμόρφωση «Σχεδίου Ελλάδα» και της νέας κοινωνικής συμφωνίας που απαιτείται για τη υλοποίηση του.
Για να το πετύχουμε πρέπει η Δημοκρατική Προοδευτική Παράταξη να ενισχυθεί για να δυναμώσει το ρόλο και την παρουσία της ως η χρήσιμη, σύγχρονη δύναμη στα πολιτικά πράγματα της χώρας.
ΤΡΙΤΗ 4 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2017
Ο Νίκος Διακουλάκης είναι μέλος της Συντονιστικής Γραμματείας των “Κινήσεων Πολιτών για τη Σοσιαλδημοκρατία”