Ένα νέο Κοινωνικό Συμβόλαιο παραγωγικής ανασυγκρότησης, τεχνολογικής αναβάθμισης και απασχόλησης
Για να αξιοποιηθούν τα αποτελέσματα που έφεραν οι μεγάλες θυσίες του ελληνικού λαού και να αρχίσει μια πορεία εξόδου από την κρίση πρέπει άμεσα η διαχείριση των δημόσιων οικονομικών να συνδυασθεί με μια στρατηγική για την αναβάθμιση της θέσης της ελληνικής παραγωγής στον διεθνή καταμερισμό εργασίας.
Για το σκοπό αυτό προτείνουμε:
- Διασφάλιση της χρηματοδότησης- από δημόσιους και ιδιωτικούς πόρους, κοινοτικούς, εθνικούς, διεθνείς- μιας κρίσιμης μάζας επενδύσεων για την ανανέωση και την ανάπτυξη σύγχρονων υποδομών. Στο πλαίσιο αυτό είναι απαραίτητη η άμεση κατάθεση έργων προς χρηματοδότηση στο «πακέτο Junker», η άμεση ψήφιση και ενεργοποίηση του επενδυτικού νόμου, η σταθερή προώθηση των αποκρατικοποιήσεων με αναπτυξιακό προσανατολισμό μέσω αξιόπιστων και διαφανών διαδικασιών και μετρήσιμα αναπτυξιακά αποτελέσματα, η άμεση, με γρήγορους ρυθμούς και με απλούς κανόνες και διαφανείς διαδικασίες υλοποίηση του νέου ΕΣΠΑ 2014-2020, η συστηματική και επίμονη προσπάθεια προσέλκυσης ξένων επενδύσεων, και κυρίως η επαναλειτουργία του τραπεζικού συστήματος με κανόνες και διαδικασίες που υποστηρίζουν την ανάπτυξη και την καινοτόμο επιχειρηματικότητα.
- Λειτουργική αξιοποίηση του ελλιπώς αξιοποιημένου «αναπτυξιακού κοιτάσματος» που συνδέεται με τις εφαρμογές των Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών ιδίως στον δημόσιο τομέα και τις μικρές επιχειρήσεις.
- Σταθερή και σταδιακά αυξανόμενη χρηματοδότηση της έρευνας με την υιοθέτηση ενός φιλόδοξου- αλλά ρεαλιστικού- δεσμευτικού στόχου αύξησης των δαπανών για την έρευνα, την τεχνολογική ανάπτυξη και την καινοτομία με συγκεκριμένες προτεραιότητες.
- Ενδυνάμωση της διασύνδεσης των ανώτατων εκπαιδευτικών και ερευνητικών ιδρυμάτων με τη βιομηχανία, την παραγωγή και τον επιχειρηματικό τομέα.
- Συγκρότηση ενός οικοσυστήματος για την ανάπτυξη της καινοτόμου επιχειρηματικότητας εντάσεως γνώσης, μέσω της μετατροπής της «οικονομικά χρήσιμης» γνώσης σε διατηρήσιμη και διεθνώς ανταγωνιστική οικονομική δραστηριότητα.
- Προώθηση στοχευμένων διαρθρωτικών αλλαγών και άλλων δημόσιων και επιχειρηματικών παρεμβάσεων- που διευκολύνουν την ενδυνάμωση ευρύτερων αλυσίδων παραγωγής αξίας και αντίστοιχων «τομεακών παραγωγικών οικοσυστημάτων», μέσω της συστηματικής συνεργασίας των εμπλεκόμενων φορέων της επιχειρηματικότητας, της δημόσιας διοίκησης και της δημιουργίας γνώσης.
Ένα τέτοιο εγχείρημα πρέπει να στηριχθεί κοινωνικά από μια νέα παραγωγική συμμαχία και να προωθηθεί πολιτικά από ένα ευρύτερο συνασπισμό δυνάμεων που θα στηρίζεται σε μια στέρεη προγραμματική συμφωνία, θα έχει σταθερή κατεύθυνση και έναν σαφή ευρωπαϊκό προσανατολισμό. Χρειαζόμαστε ένα νέο Κοινωνικό Συμβόλαιο, που θα μας βγάλει από την ύφεση και τη στασιμότητα, θα επαναφέρει την ελληνική οικονομία σε μια ποιοτική τροχιά ανάπτυξης, θα ενδυναμώσει την παραγωγή, θα δημιουργήσει θέσεις απασχόλησης και θα διασφαλίζει την ανάπτυξη με κοινωνική συνοχή.
Νομίζω ότι έχει γίνει εξαιρετική δουλειά σε όλους τους τομείς. Αν θα πρόσθετα κάτι στον τομέα της Ανάπτυξης θα ήταν στην παράγραφο 5.
“Συγκρότηση ενός οικοσυστήματος για την ανάπτυξη της καινοτόμου επιχειρηματικότητας εντάσεως γνώσης, μέσω της μετατροπής της «οικονομικά χρήσιμης» γνώσης σε διατηρήσιμη και διεθνώς ανταγωνιστική οικονομική δραστηριότητα.”
Πιο συγκεκριμένα θα τόνιζα τη νεανική επιχειρηματικότητα. Υποδομές και φορολογικά κίνητρα για τις νέες, μικρές επιχειρήσεις τεχνολογίας. Πως αναπτύσσεται ένα οικοσύστημα από νεοφυείς εταιρείες τεχνολογίας – start ups ?! Ποια θα ήταν τα πλεονεκτήματα σε ένα ελληνικό οικοσύστημα σε τόμεις όπως ο Τουρισμός, η Ναυτιλία ή/και ο Πολιτισμός ?
Δεν ξέρω αν είναι δόκιμο σε ένα τέτοιο κείμενο «διαβούλευσης» να υπάρξει μεγαλύτερη εξειδίκευση. Αλλά προσωπικά, μετά από 6-7 χρόνια κρίσης, μια μεγάλη περίοδο αποεπένδυσης & μια άλλη περίοδο (1996-2009) με αρκετά έργα μειωμένης/στρεβλής αναπτυξιακής (ή μη εξωστρεφούς αναπτυξιακής) αποδοτικότητας/κατεύθυνσης, θεωρώ ότι πρέπει να γίνει μια πιο στοχευμένη πολιτικά αναφορά στους είδος αυτών των υποδομών.
Εκτίμηση μου, λοιπόν, είναι ότι αυτές οι υποδομές πρέπει να ανταποκρίνονται σε κάποιες ανάγκες, αλλά και σε κάποιο όραμα. Όραμα για τον ρόλο της χώρας στον παγκόσμιο καταμερισμό παραγωγής – εργασίας, αλλά και στον ρόλο της στο παγκόσμιο δίκτυο μεταφορών, λόγω της γεωγραφικής της θέσης. Επίσης, αυτές οι υποδομές πρέπει να αποτυπώνουν το μοντέλο ανάπτυξης –σε σχέση με το περιβαλλοντικό τους αποτύπωμα- που θέλουμε. Θα αναφέρω αυτές που θεωρώ χρήσιμες και ας αξιολογηθεί αν υπάρχει τρόπος/δυνατότητα για την (ίσως πιο) περιληπτική αναφορά τους
Επενδύσεις σε λιμενικές υποδομές (μαρίνες, σταθμοί κρουαζιέρας, εγκαταστάσεις ψυγείων για εισαγωγή-εξαγωγή τροφίμων, υποδομές οικολογικής διαχείρισης χύδην φορτίων, car terminals, terminals υποδοχής –τροφοδοσίας υγροποιημένου φυσικού αερίου-LNG, κλπ) στον εκσυγχρονισμό και την δημιουργία νέου σιδηροδρομικού δικτύου με στόχο τις συνδυασμένες μεταφορές (σιδηροδρομική ΕΓΝΑΤΙΑ προς Αλβανία, Τουρκία, Βουλγαρία, σύνδεση 6-7 μεγάλων λιμένων με το Σ/Δ δίκτυο, κλπ, ολοκλήρωση/δημιουργία προαστιακού δικτύου σε Αττική/Θεσσαλονίκη), την ολοκλήρωση Ε/Ζ δικτύων (σε περιοχές με μεγάλη συγκέντρωση οικονομικής – παραγωγικής – επιστημονικής/ερευνητικής – τουριστικής και κοινωνικής δραστηριότητας), στην ολοκλήρωση εθνικού κτηματολογίου, εθνικών σχεδίων χρήσεων γης, χωροταξικών σχεδίων ανά περιφέρεια, δασικών χαρτών, πολεοδομικών χαρτών, κλπ, (υπολειπόμαστε αρκετά της ΕΕ), σχεδιασμός-ίδρυση-εκσυγχρονισμός βιομηχανικών-βιοτεχνικών πάρκων, ολοκλήρωση βιολογικών καθαρισμών (σε πολλά επίπεδα), εκσυγχρονισμός δικτύων ύδρευσης-αποχέτευσης-ενέργειας σε μεγάλα αστικά κέντρα (οι υπάρχουσες υποδομές είναι ήδη ηλικίας 40-50+ ετών), ολοκληρωμένα σχέδια αρδευτικών-αντιπλημμυρικών έργων προσανατολισμένα στην βιώσιμη ανάπτυξη – κλιματική αλλαγή, νέα δίκτυα φυσικού αερίου στοχευμένα στην μείωση του κόστους παραγωγής/&παραγωγής ενέργειας κλπ.
Ομοίως, νομίζω ότι πρέπει να υπάρξει μια σαφής αναφορά συνολικά στην ενίσχυση της (παραγωγικής) επιχειρηματικότητας, και ιδιαιτέρως της νεανικής, καινοτόμας, ευέλικτης… σε κάποιους κλάδους αιχμής. Προφανώς, αυτή η ενίσχυση, πέρα από τα τετριμμένα ζητήματα της μείωσης της γραφειοκρατίας, του σταθερού φορολογικού συστήματος και της επιτάχυνσης απονομής της δικαιοσύνης, θα πρέπει να αναφέρεται και σε μερικά καινοτόμα θεσμικά & χρηματοδοτικά εργαλεία… Αλλά και στην (στοχευμένη) προσέλκυση συμβατών με τον εθνικό σχεδιασμό μεγάλων επενδύσεων με «ειδικό καθεστώς», που θα δίνει περισσότερη σημασία στα ανταποδοτικά οφέλη και λιγότερο στην φορολόγηση… (Είναι γνωστό ότι μια μεγάλη επιχείρηση –σε μια ανοιχτή & ανταγωνιστική οικονομία– μπορεί να «γεννήσει» γύρω τις πολλές άλλες επιχειρήσεις με δραστηριότητες/υπηρεσίες που την «συμπληρώνουν» ή την «υπηρετούν» & να συμβάλει καθοριστικά στην μεταφορά τεχνογνωσίας ή στην αξιοποίηση της εγχώριας επιστημονικής έρευνας).
Τέλος, η διασύνδεση των ανώτατων εκπαιδευτικών και ερευνητικών ιδρυμάτων με την επιχειρηματικότητα νομίζω πρέπει να οριοθετείτε από την δημιουργία νέου θεσμικού πλαισίου για αυτό, αλλά και από την διεθνοποίηση των πανεπιστημίων. Δηλαδή την δυνατότητα συνεργασίας τους & με επιχειρήσεις του εξωτερικού και «τεχνοβλαστούς» εντός και εκτός χώρας.
(Αναφέρεται ήδη, αλλά μπορούμε να συμπληρώσουμε την παράμετρο των Ελλήνων του εξωτερικού) Σε όλα τα παραπάνω θεωρώ κομβικό τον ρόλο των κοινωνικών εταίρων της επιχειρηματικότητας, των επιστημονικών ενώσεων και των Ελλήνων που σπουδάζουν- εργάζονται στο εξωτερικό. Υπάρχει τεράστιο δυναμικό που μπορεί να συμβάλει με ιδέες-εμπειρίες και πρέπει να βοηθηθεί με αυτή την αναπτυξιακή διαδικασία να επιστρέψει παραγωγικά!
Επίσης, θεωρώ ότι οφείλει να επισημανθεί πως ήρθε επιτέλους η ώρα οι ελληνικές επιχειρήσεις να αλλάξουν την φιλοσοφία τους. Είναι πολύς καιρός που το μοντέλο του «επιχειρηματία-ιδρυτή-ιδιοκτήτη» έχει πεθάνει… Οι ελληνικές επιχειρήσεις επιβάλλεται να «πιεστούν» να μεταπηδήσουν σε μοντέλα πολυμετοχικής οργάνωσης/διευθυντικής διοίκησης και αναζήτησης διεθνούς χρηματιστηριακής χρηματοδότησης των επενδυτικών σχεδίων τους…
Συνολικά, νομίζω, ότι αυτό το κεφάλαιο οφείλει να εμπλουτιστεί! Είναι κομβικό στην πρόταση της ελληνικής σοσιαλδημοκρατίας για το ξεπέρασμα της κρίσης να υπάρχει ένα (πιο) ολοκληρωμένο, σύγχρονο και συμβατό με το ευρύτερο διεθνές περιβάλλον (ροή κεφαλαίων, παγκόσμιοι εμπορικοί δρόμοι, κατάσταση γειτονικών καταναλωτικών αγορών, ανταγωνισμός με γειτονικές χώρες, ενεργειακή αυτάρκεια της Ευρώπης, κλπ) εθνικό αναπτυξιακό σχέδιο.
Τo Πλαίσιο που θέτετε κινείται σε Καλή Κατεύθυνση για τις ανάγκες του Διαλόγου σας καταθέτω μία Ολιστική Προσέγγιση στο ζήταμα της Οικονομίας και της εξόδου από τη Κρίση.
Από την Δημιουργία των συνθηκών κρίσης στην Ελλάδα και την ένταξή της σε Μηχανισμούς Προγραμμάτων έχει δημιουργηθεί η ανάγκη υπέρβασης αυτής μέσα από ένα υπερβατικό σχέδιο παραγωγικής-οικονομικής και κοινωνικής ανασυγκρότησης ως αποτέλεσμα όχι μόνο της κρίσης αλλά και της στρεβλής ανάπτυξης της χώρας έτσι όπως αρμόζει σε ένα Σοσιαλιστικό κίνημα προσαρμοσμένο στα νέα δεδομένα ή σε μια Προοδευτική Συμπαράταξη των Δυνάμεων του Δημοκρατικού Σοσιαλισμού, της Σοσιαλ- Δημοκρατίας της Πολιτικής Οικολογίας και του Προοδευτικού-Μεταρρυθμιστικού κέντρου, το οποίο σαφέστατα θα διαφοροποιείται από Συντηρητικά- Νέο συντηρητικά και Νεοφιλελεύθερα Σχέδια.
Το Νέο αυτό σχέδιο θα πρέπει να στηρίζεται στα εξής χαρακτηριστικά (και να λαμβάνουν υπ΄ όψιν τους τις Ιδιαιτερότητες της Ελλάδας , να μην είναι κάτι έτοιμο και σχεδιασμένο από άλλους για άλλους όπως συμβαίνει με την αδιέξοδη και πολλές φορές παράλογη εκπόνηση – εφαρμογή προγραμμάτων από την ένταξη μας σε Μηχανισμούς Στήριξης) :
Α) Οικονομική και Κοινωνική Ανάπτυξη μέσα από ένα νέο Εθνικό Οικονομικό-Παραγωγικό και Κοινωνικό Σχέδιο για την Ανασυγκρότηση και Ανάταση της Χώρας το οποίο θα ορίζει τους νέους τομείς (Γεωργία, Τουρισμός, Υπηρεσίες, Ελαφριά Βιομηχανία, Τεταρτογενής τομέας κ.λ.π) στο οποίο θα στηριχθεί η νέα Αναπτυξιακή διαδικασία δίνοντας έμφαση στα Ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα και στην εξωστρέφεια της Χώρας διασφαλίζοντας την απρόσκοπτη πρόσβασή της στις αγορές και τη σύγκλιση με τους υπόλοιπους λαούς στην Ενωμένη Ευρώπη. Είναι ο μόνος τρόπος για να μπορέσουμε να απαλλαγούμε από το βάρος του Δημοσίου χρέους μέσα από τα μεγαλύτερα έσοδα που θα φέρνει και με τα χαμηλότερα επιτόκια που θα συνοδεύουν την ανάκαμψη αυτή. Στη παρούσα φάση θα βοηθούσε και η περεταίρω διευθέτηση και οι καλύτεροι όροι αποπληρωμής του από τους εταίρους και πιστωτές μας. Η διαδικασία αυτή θα πρέπει να ενταχθεί μέσα σε ρεαλιστικά Ευρωπαϊκά και διεθνή πλαίσια γιατί όπως η Ευρώπη έτσι και εμείς θα πρέπει να απελευθερώσουμε τις καινοτόμες, δημιουργικές, δυναμικές και παραγωγικές δυνάμεις της Κοινωνίας και της Οικονομίας για να αντιμετωπισθούν τα ελλείμματα και τα χρέη.
Β) Εξυγίανση των Δημοσίων Οικονομικών –Σταθεροποίηση της Οικονομίας με Κοινωνική Συνοχή και Δικαιοσύνη. Αυτό σημαίνει ότι η αναπτυξιακή διαδικασία μπορεί να στηριχθεί :
α) στην αύξηση της ενεργούς ζήτησης από το Δημόσιο και τον Ιδιωτικό τομέα (δηλ προϊόντα και υπηρεσίες που παράγονται από την σημερινή παραγωγική δομή και ικανότητα της χώρας την αύξηση της αποτελεσματικότητά της και η οποία όταν εξαντληθεί και δεν θα αρκεί για την εξυπηρέτηση της θα φέρει καινούριες επενδύσεις για να εξυπηρετήσουν την αυξανόμενη ζήτηση και αυτές με τη σειρά τους θα φέρουν νέα.) και
β) από τη δημιουργία προϋποθέσεων μεσομακροπρόθεσμης ανάπτυξης (Συσσώρευση Κεφαλαίου, στη βελτίωση της παραγωγικότητας του Οικονομικού συστήματος και στο συντελεστή Ανθρώπινο δυναμικό-εργασία και όλα αυτά υπό το πρίσμα της καθημερινής και ορθής οικονομικής διοίκησης όλων των πολιτών) . Στις σημερινές συνθήκες είναι γνωστό ότι όχι μόνο δεν θα ακολουθηθεί Οικονομική Πολιτική που αυξάνει τη ζήτηση αλλά θα αφαιρεθεί και τμήμα της λόγω του ελλείμματος και της έλλειψης ρευστότητας που προέκυψε ,αλλά και λόγω της κατάρρευσης του Χρηματοπιστωτικού συστήματος (λόγω των Κεφαλαιακών ελέγχων και του κλεισίματος του), καθώς επίσης και των μέτρων που επέβαλε η Ελληνική Κυβέρνηση για την υπογραφή συμφωνίας με τους δανειστές και τη παραμονή της χώρας στο Ευρώ (Περιοριστική Οικονομική Πολιτική) .
Γι’ αυτό και υπό της παρούσες συνθήκες η αύξηση της συνολικής ζήτησης μπορεί να προέλθει:
α) από την αύξηση των εξαγωγών και τη μείωση των εισαγωγών,
β) Εισροή Κεφαλαίων από αποκρατικοποιήσεις και επένδυση τους στη πραγματική οικονομίας ή για τη μείωση του χρέους έτσι ώστε να βελτιωθεί η δανειοληπτική ικανότητα της χώρας,
γ) Η απορρόφηση του ΕΣΠΑ και των άλλων Ευρωπαϊκών προγραμμάτων με την όσον δυνατόν λιγότερη δημόσια συμμετοχή
δ) αναπτυξιακό ευρωπαϊκό πακέτο βοήθειας για συγκεκριμένα έργα τα οποία στοχεύουν στην ανάπτυξη (πακέτο Γιούνκερ, Ομόλογα ειδικού σκοπού κ.λ.π)
ε)Η Επαναλειτουργία και οργάνωση του χρηματοπιστωτικού συστήματος για θετικούς ρυθμούς επέκτασης και επανεκκίνησης της οικονομίας, στ) το φορολογικό –ασφαλιστικό σύστημα και η οικονομική διοίκηση που θα κινηθούν στα πλαίσια της ανακατανομής του πλούτου και της δύναμης του ως πηγών ανάπτυξης-συσσώρευσης και διατήρησης της κοινωνικής συνοχής μέσω της μειώσεως της Φοροαποφυγής-Φοροδιαφυγής με βάση την ενδυνάμωση και την αποτελεσματικότητα της Οικονομικής Διοίκησης και όχι την περεταίρω αποδυνάμωση της και ανάθεση αυτών στις Ελεγκτικές μιάς και τα παραδείγματα και οι διδαχές της έως τώρα αυτής πρακτικής οδηγούν στην ενίσχυση της Οικονομικής Διοίκησης και όχι αυτών(βλ. Το παράδειγμα της ΓΓΔΕ), και ζ) στις Επενδύσεις (ΌΧΙ ΜΟΝΟ ΙΔΙΩΤΙΚΕΣ) ως στοιχείο αύξησης του ΑΕΠ της χώρας.
Γ) Εκτεταμένες παρεμβάσεις και Επενδύσεις στη Παιδεία, Καινοτομία ,Εισαγωγής νέων τεχνολογιών (για τη βελτίωση της παραγωγικότητας η οποία θα προέλθει από τη βελτίωση του ανθρώπινου δυναμικού και την ανάπτυξη νέας καινοτομίας και τεχνολογίας) και Πολιτισμικού χαρακτήρα (συλλογικότητα και ιδιωτικότητα , στροφή στο παρόν ,διαχείριση του κινδύνου και της αβεβαιότητας ,η δομή και η κουλτούρα του εκπαιδευτικού συστήματος στη κατεύθυνση καλλιέργειας πνευματικότητας και αξιών οι οποίες στηρίζουν και βοηθούν την ανάπτυξη και τη μεγέθυνση της Οικονομίας-Κοινωνίας.
Δ) Αλλαγή συμπεριφοράς ολόκληρου του Πολιτικού Συστήματος (Κράτος, Κυβέρνηση, Κόμματα ,Αυτοδιοίκηση ,Πολίτες ,Επιχειρήσεις ,Εκπαίδευση ,Σωματεία και Απόδημος Ελληνισμός) προς τη κατεύθυνση της ανάπτυξης και εξόδου από τη κρίση. Το δίλλημα «πολύ κράτος – λίγο κράτος» είναι εκ του περισσού. Δεν πιάνει την ουσία του προβλήματος. Δεν είναι το θέμα εάν έχουμε πολλούς ή λίγους δημοσίους υπαλλήλους. Ο ρόλος του κράτους και του Δημοσίου σε μια μικτή οικονομία είναι πάντα Στρατηγικός και Όχι αφαιρετικός. Χρειάζεται Ποιοτικά αναβαθμισμένο Δημόσιο (πιο αποτελεσματικό-απλοποιημένο-επανασχεδιασμένο και όχι αναξιοκρατικό-γραφειοκρατικό στο οποίο πειραματίζονται τα προγράμματα διάφορων και διαφορετικών «έτοιμων» αναδιοργανώσεων) και Όχι Ποσοτικά συνεχώς Μειούμενο μιάς και η Κρίση- Προγράμματα το Χειροτέρευσαν αντί να το καλυτερεύσουν. Οι Εργασιακές σχέσεις θα πρέπει να κινούνται στο Πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Κεκτημένου Προσαρμοσμένο στην Ελληνική Πραγματικότητα.
Ε) Στροφή της Ελληνικής Εξωτερικής Πολιτικής προς την Πολιτική Ένωση της Ευρώπης η οποία μέσω της Ομοσπονδιοποίησης της μπορεί να εξυπηρετήσει τα χρέη της Ευρώπης δια μέσω της έκδοσης Ευρωομολόγου και με την εγγύηση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου το οποίο θα αντιπροσωπεύει το σύνολο της Ευρωζώνης και των προγραμμάτων ποσοτικής χαλάρωσης (σχέδιο Ντράγκι). Για να επιτευχθεί όμως αυτός ο στόχος, πρέπει να υπάρξει στα πλαίσια της Ε.Ε ένα πραγματικό, λειτουργικό και ενιαίο οικονομικό σύστημα ανάπτυξης όλων των περιοχών της κοινότητας.
Να επιδιώκεται σύγκλιση όχι μόνο του πληθωρισμού και των νομισματικών μεγεθών, αλλά και της ανταγωνιστικότητας και των επιπέδων ανάπτυξης, με εμφανή και γενναία τη δημοσιονομική παρουσία της Ε.Ε σε προγράμματα διαρθρωτικών, συντονιστικών και κοινωνικών παρεμβάσεων.
Ταυτόχρονα πρέπει να θεσπιστούν εξισορροπητικές συνοδευτικές πολιτικές και να ληφθούν γενναία θεσμικά και οικονομικά μέτρα που να εξασφαλίζουν προοπτικά την ισότιμη συμμετοχή των κρατών μελών στον τομέα της οικονομικής και νομισματικής ενοποίησης και το κυριότερο να αποφεύγονται οι Τιμωρητικές λογικές-Προγράμματα.